Inhoud
1. Aanleiding, status, planning en financiering
Het is een unieke situatie dat een basisberoep (psychotherapeut) uit artikel 3 Wet BIG wordt opgeheven, omdat het beroep samengaat met de klinisch psycholoog in het nieuwe specialisme klinisch psycholoog-psychotherapeut (KP-PT). Dat moet zorgvuldig gebeuren en vergt meer voorbereidingstijd dan verwacht. Bovendien zorgen de Tweede Kamerverkiezingen ervoor dat wetstrajecten meer tijd kosten dan gepland. Daardoor is 1 januari 2025 wetstechnisch gezien niet meer haalbaar. De beoogde ingangsdatum van de nieuwe beroepenstructuur voor de psychologische BIG-beroepen schuift daarom een jaar op naar 1 januari 2026.
De uitvoering van het programma is 1 januari 2022 gestart en loopt tot begin 2026. De uitvoering en implementatie van de voorgestelde wijzigingen, inclusief de benodigde wetswijzigingen, vergen veel tijd. Ervan uitgaande dat we de drie projecten volgens de afgesproken planning kunnen realiseren, zouden we per 1 januari 2026 een nieuwe vereenvoudigde en transparante beroepenstructuur (met overgangsregelingen) moeten hebben en een landelijk overzichtsregister met aantekeningen van expertise van BIG-geregistreerde psychologen.
De beroepsverenigingen NIP en NVP voeren de regie over het programma Beroepenstructuur psychologische zorg en leveren zelf een substantiële financiële bijdrage. Een deel van het programma wordt gefinancierd door een subsidie van ZonMw. Die subsidie wordt vooral gebruikt om het landelijk overzichtsregister met aantekeningen van expertise van BIG-geregistreerde psychologen te ontwikkelen. Het ministerie van VWS financiert het andere deel van het programma, dat gaat over het nieuwe beroep gezondheidszorgpsycholoog – generalist (gz-psycholoog – generalist) en het nieuwe specialisme klinisch psycholoog-psychotherapeut (KP-PT).
Dit heeft geen enkele invloed op de planning van de drie projecten. Zij ronden hun werkzaamheden conform planning af. Dit betekent wel dat het veld extra tijd krijgt om zich voor te bereiden op de nieuwe beroepenstructuur en ook opleidingen en studenten hebben nu meer tijd om te anticiperen op veranderde perspectieven.
Het aantal functienamen, beroepstitels, specialismen en expertises van psychologen is divers. Wie wat doet en op welk niveau is niet overzichtelijk. Voor cliënt en verwijzer is het vaak niet duidelijk wie wat kan. Daardoor moeten mensen die psychologische zorg nodig hebben, regelmatig te lang zoeken naar de juiste zorgprofessional. Door de huidige psychologische BIG-beroepen opnieuw te ordenen en expertises van BIG-geregistreerde psychologen op één plek inzichtelijk te maken, komt er meer helderheid voor cliënten, verwijzers en collega’s.
Op 26 oktober 2020 is het Advies Beroepenstructuur psychologische zorg aangeboden aan de toenmalige minister Van Ark van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Zij heeft vervolgens een impactanalyse laten uitvoeren.
In november 2022 sprak minister Ernst Kuipers (VWS) zijn steun uit voor het advies. In een brief aan de Tweede Kamer liet hij weten dat hij, in lijn met het advies, de beroepenstructuur van de psychologische zorg in de Wet BIG gaat vereenvoudigen per 1 januari 2025. Op basis van het advies is in 2021 het programma Beroepenstructuur psychologische zorg opgezet. Dit programma wordt sinds 1 januari 2022 uitgevoerd.
De afgelopen tijd zijn we met VWS in gesprek geweest over onze voorstellen voor aanpassing van de Wet BIG voor de nieuwe beroepenstructuur. Uiteindelijk maakt de minister van VWS zelf een keuze of en hoe de voorstellen worden verwerkt in het wetsvoorstel.
In onze voorstellen namen we 1 januari 2025 als uitgangspunt voor de wetswijziging, dat wordt zoals eerder uitgelegd 2026.
Hieronder de punten uit ons voorstel:
- Wijzig in artikel 3 Wet BIG de huidige titel gezondheidszorgpsycholoog in gezondheidszorgpsycholoog-generalist. De titel zal dan ook in alle andere bepalingen waar de titel voorkomt, gewijzigd moeten worden.
- Wijzig het deskundigheidsgebied van de gezondheidszorgpsycholoog als beschreven in artikel 25 van de Wet BIG in: Tot het gebied van deskundigheid van de gezondheidszorgpsycholoog-generalist wordt gerekend de mentale gezondheid en de preventie, diagnostiek, indicatiestelling, begeleiding en behandeling van gedragsmatige en psychische problemen en stoornissen bij mensen, gedurende de hele levensloop in de context van relaties, leefomgeving en maatschappij.
- Zet de gezondheidszorgpsychologen die als zodanig in het artikel 3 BIG-register staan, per 1 januari 2025 om naar het nieuwe basisberoep gezondheidszorgpsycholoog-generalist.
- Laat het artikel 3 Wet BIG basisberoep en titel psychotherapeut vervallen, met ingang van 1 januari 2032. Daarmee hebben psychotherapeuten vanaf 1 januari 2025 zeven jaar de tijd om zich voor te bereiden op de nieuwe beroepenstructuur. Per die datum zouden dan de artikelen 26 (inschrijving in register) en 27 (deskundigheidsgebied) van de Wet BIG komen te vervallen.
Zoals gezegd zijn dit punten uit ons voorstel en het is nu niet bekend wat uiteindelijk wordt overgenomen en wat niet. De minister maakt een keuze over wat er wel en niet in het wetsvoorstel komt en vervolgens kunnen er nog zaken wijzigen gedurende het traject om te komen tot een definitieve wetswijziging. We weten wel dat de gebruikelijke termijn bij wettelijke veranderingen als deze vijf jaar is en niet zeven, zoals wij voorstellen bij punt 4.
2. Organisatie
In de uitwerking om tot deze nieuwe beroepen te komen en in het opzetten van een landelijk overzichtsregister met aantekeningen van expertises, kunnen verwijzers – net als andere betrokken partijen – advies geven. Zij zijn ook afgevaardigd in de adviesraad.
In het advies staan vier aanbevelingen. Drie daarvan worden uitgevoerd via het programma Beroepenstructuur, de vierde wordt uitgevoerd via het programma Adaptieve Psychologische Vervolgopleidingen (APV). Het programma APV houdt zoveel mogelijk rekening met de nieuwe beroepenstructuur. De opleidingen moeten immers straks gebaseerd zijn op de kaders die voor de nieuwe beroepen in wettelijke regelingen worden vastgelegd. Beide programma’s stemmen daarom regelmatig met elkaar af.
De stuurgroep van het programma bestaat uit de voorzitters van de beroepsverenigingen:
- Rudolf Ponds (NIP)
- Kirsten Hauber (NVP)
De regiegroep bestaat uit de directeuren van de beroepsverenigingen:
- Monique Rook (NIP)
- Astrid Nolet (NVP)
De adviesraad bestaat uit volgende leden:
- Kirsten Hauber (voorzitter)
- Tom Deenen (CSGP)
- Anneloes van Baar (HCO GzP)
- Hanna Swaab (HCO KP)
- Elisa van Ee (HCO PT)
- Evelien Dirks (Hoofdopleiders K&J)
- Florian Bootsman (Jeugdzorg Nl)
- Marlies van Dijk (Landelijke Opleidingsraad)
- Sietsche Dijkstra/Annika Cornelissen (LVVP)
- Ard Nijland (Nederlandse ggz)
- Merel Toussaint (NVO)
- Marja van ’t Spijker (NVVP)
- Minie Eising (VGN)
- Marc Verbraak (vLOGO)
- Jeanette de Graauw (leeslid vanuit NVZ en NFU)
- Jeffrey Klaassen (leeslid vanuit V&VN)
- Anneloes van den Broek (leeslid vanuit LPO)
- Frank van Hagestijn (leeslid vanuit Actiz)
Het CSGP is afgevaardigd in de werkgroep voor het project basisberoep gz-psycholoog – generalist en heeft op verzoek van de stuurgroep de regie over de uitvoering van het project specialisme KP-PT. Zie voor nadere informatie de vragen bij die werkgroepen. Daarnaast is het CSGP afgevaardigd in de adviesraad van het programma Beroepenstructuur.
3. Gezondheidszorg psycholoog - generalist
Voor alle gz-psychologen en kinder- en jeugdpsychologen NIP komen overgangsregelingen. De precieze inhoud daarvan is nog niet bekend. In het Advies Beroepenstructuur van eind 2020 is de aanbeveling gedaan dat gz-psychologen en kinder- en jeugdpsychologen NIP zonder extra voorwaarden kunnen worden geregistreerd als gezondheidszorgpsycholoog – generalist.
Het is aan het ministerie van VWS om de eisen voor herregistratie vast te leggen. Er zijn nu geen bij- en nascholingseisen voor de BIG-basisberoepen en het is niet de verwachting dat die er komen. De minister verwijst hiervoor naar kwaliteitsregisters bij de beroepsverenigingen. De NVP heeft al enkele jaren een dergelijk kwaliteitsregister. Het NIP is bezig met de ontwikkeling daarvan voor de gz-psycholoog-generalist.
In het voorstel van de stuurgroep aan VWS zijn beide aandachtsgebieden genoemd. Het is aan de minister om te bepalen of deze het voorstel overneemt.
In het advies en het programma is gekozen voor een titel die herkenbaar is, recht doet aan het feit dat het een nieuw beroep is en niet te veel afwijkt van de bestaande BIG-titel gezondheidszorgpsycholoog. De toevoeging ‘generalist’ benadrukt het brede, generalistische karakter van het basisberoep, mede in verband met de samenvoeging van de beroepen gz-psycholoog en K&J-psycholoog. Tot slot is de toevoeging generalist in lijn met het BIG-basisberoep van orthopedagogen: orthopedagoog-generalist.
Het CSGP is lid van de adviesraad en is daarnaast lid van de werkgroep gz-psycholoog-generalist. Bij het project basisberoep gz-psycholoog – generalist komt een nieuw artikel 3 Wet BIG-beroep: de gz-psycholoog – generalist. Hiervoor moeten artikel 24 van de Wet BIG (eisen voor inschrijving in het register) en artikel 25 (deskundigheidsgebied van het beroep) aangepast worden. Ook zal er een nieuwe Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) voor het nieuwe beroep komen met daarin onder andere de nieuwe opleidingseisen komen en de bijbehorende overgangsregeling. Voor zowel de wet als de AMvB is VWS verantwoordelijk en ook de penvoerder.
De werkgroep basisberoep gz-psycholoog – generalist doet voorstellen voor de wetswijziging en de AMvB aan de stuurgroep, die vervolgens voor die aanpassingen voorstellen doet aan de minister van VWS. Het CSGP kan daarna nog zelfstandig advies uitbrengen over aanpassing van de Wet BIG en de AMvB, bijvoorbeeld in de openbare consultatierondes van VWS.
4. Kinder- en jeugdpsychologen
Als een kinder- en jeugdpsycholoog via de overgangsregeling wordt geregistreerd als gz-psycholoog – generalist (art. 3 Wet BIG), dan kan deze als gz-psycholoog – generalist een opleiding volgen tot de specialismen die horen bij het basisberoep, dus KP-PT of KNP.
De beroepen gezondheidszorgpsycholoog en kinder- en jeugdpsycholoog NIP worden geïntegreerd in het nieuwe basisberoep gezondheidszorgpsycholoog – generalist. In het voorstel van de stuurgroep aan de minister is een overgangsregeling opgenomen voor geregistreerde K&J-psychologen én voor mensen die op dat moment nog bezig zijn met hun opleidingstraject. Het voorstel is dat geregistreerde K&J-psychologen zonder bijscholing als gezondheidszorgpsycholoog-generalist geregistreerd worden.
Het NIP-register K&J zal op termijn ophouden te bestaan.
Kinder- en jeugdpsychologen die op basis van de daarvoor erkende post-masteropleiding tot schoolpsycholoog geregistreerd zijn als Kinder- en Jeugd-psycholoog NIP kunnen als zodanig in aanmerking komen voor de overgangsregeling voor K&J-psychologen naar het nieuwe beroep gz-psycholoog – generalist. Voor mensen die de opleiding schoolpsycholoog na de invoering van de nieuwe beroepenstructuur volgen, geldt dat het niet mogelijk is om op basis van deze opleiding geregistreerd te worden als BIG gz-psycholoog – generalist. Wel blijft het mogelijk op basis van de opleiding op post-masterniveau geregistreerd te worden bij SKJ. Het NIP-register K&J-psycholoog verdwijnt op termijn.
Niets. Het programma gaat alleen over de psychologische BIG-beroepen. Voor alle hulp die valt onder de Jeugdwet blijft gelden dat aanbieders conform de norm voor verantwoorde werktoedeling werken met BIG- of SKJ-geregistreerden.
5. Klinisch psycholoog-psychotherapeut
Nee, de KP-PT is een specialisme van het basisberoep gezondheidszorgpsycholoog- generalist en het is niet het enige specialisme. We kennen ook de klinisch neuropsycholoog. Omdat er twee specialismen zijn, is de titel ‘gz-psycholoog – specialist’ niet duidelijk genoeg.
Ja, het artikel 3 beroep psychotherapeut komt op termijn (nadat iedereen voldoende tijd heeft gehad gebruik te maken van overgangsregelingen) te vervallen.
Ja, de afzonderlijke registraties KP en PT bestaan uiteindelijk niet meer. De KP-PT is een nieuw specialisme, waarin de inhoud van het bestaande specialisme klinisch psycholoog en het huidige beroep psychotherapeut geïntegreerd worden. Over de wijze waarop de overgangsperiode vormgegeven zal worden, moet de stuurgroep en vervolgens het CSGP nog een besluit nemen.
De overlap tussen de opleiding tot klinisch psycholoog en psychotherapeut is groot. Daarom is er gekozen voor de ‘klinisch psycholoog – psychotherapeut’. Dit betekent een nieuw specialisme met een opleiding waarin de twee huidige opleidingen KP en PT worden geïntegreerd.
Voor de nieuwe beroepenstructuur zullen ook de Wet BIG en de AMvB Besluit gezondheidszorgpsycholoog aangepast moeten worden, met daarin de overgangsregelingen. Dat is een taak van VWS. Over die aanpassingen vindt altijd nog een openbare consultatie plaats. De openbare internetconsultatie voor de wijziging van de Wet BIG is op 29 januari 2024 gestart. De consultatieronde loopt tot 26 februari 2024. Klik hier. De internetconsultatie voor wijziging van de AMvB is naar verwachting pas over een half jaar.
Het CSGP is bevoegd om een nieuw specialisme in te stellen. Op verzoek van de stuurgroep heeft het CSGP de regie over dit project.
De werkgroep specialisme KP-PT staat onder voorzitterschap van het CSG. De werkgroep doet voorstellen voor het deskundigheidsgebied, het competentieprofiel en de overgangsregeling aan de stuurgroep, die deze vaststelt en doorsluist naar het CSGP. Deze voorstellen verwerkt het CSGP in het ‘besluit KP-PT’ In het besluit van het SCGP staan ook de opleidingseisen, de eisen voor erkenning van opleidingen en de eisen voor (her)registratie
Het CSGP legt het besluit eerst als concept ter consultatie voor aan de relevante partijen, verwerkt daarna de reacties en stelt tot slot een definitief besluit vast.
Het CSGP vraagt uiteindelijk de minister om in te stemmen met het besluit KP-PT en om de nieuwe titel KP-PT als wettelijk erkende specialistentitel aan te merken. VWS moet de Wet BIG aanpassen (verwijdering van artikel 26 en 27), als de PT als basisberoep komt te vervallen.
6. Overgangsregelingen
De werkgroep heeft alle documenten voor ter advisering voorgelegd onder meer aan de beroepsverenigingen. Denk hierbij aan documenten over het deskundigheidsgebied, de competenties, de opleidings- en instroomeisen en de overgangsregelingen. Er is daarnaast een adviesraad, waarin diverse organisaties zoals de HCO’s (hoofdopleiders), vLOGO, CSGP, Landelijke Opleidingsraad, Actiz, Nederlandse ggz, Jeugdzorg Nederland en NVO zijn afgevaardigd.
Voor de nieuwe beroepenstructuur zullen ook de Wet BIG en de AMvB Besluit gezondheidszorgpsycholoog aangepast moeten worden, met daarin de overgangsregelingen. Dat is een taak van VWS. Over die aanpassingen vindt altijd nog een openbare consultatie plaats. De consultatieronde loopt tot 26 februari 2024. Klik hier. De internetconsultatie voor wijziging van de AMvB is naar verwachting pas over een half jaar.
De overgangsregeling naar het specialisme KP-PT moet nog opgesteld worden. Daarbij zal gekeken worden hoe om te gaan met reeds geregistreerde klinisch psychologen, psychotherapeuten en gz-psychologen die ook psychotherapeut zijn, of zij die daartoe in opleiding zijn. Gz-psychologen die KP-PT willen worden, moeten net als nu de opleiding tot KP-PT gaan volgen, waarbij naar verwachting vrijstellingen mogelijk zijn.
Voor alle psychotherapeuten (al dan niet ook gz-psycholoog) komt er een overgangsregeling, dus ook voor de psychotherapeuten. Over de precieze inhoud van de overgangsregelingen zijn nu nog geen uitspraken te doen. Hiermee gaat de werkgroep dit voorjaar (2023) aan de slag.
In het Advies Beroepenstructuur uit 2020 is de aanbeveling gedaan dat psychotherapeuten die in het BIG-register geregistreerd staan als PT én als gz-psycholoog, zonder extra voorwaarden kunnen worden geregistreerd als KP-PT. Voor psychotherapeuten zonder registratie als gz-psycholoog zouden dan aanvullende eisen worden gesteld, bijvoorbeeld op het gebied van diagnostiek.
In de overgangsregelingen wordt rekening gehouden met de professionals die nog in opleiding zijn en worden ook de psychiaters met een registratie als psychotherapeut meegenomen.
Psychotherapeuten die niet deelnemen aan de overgangsregeling zullen naar verwachting, bij de opheffing van het BIG-register Psychotherapeut, ook hun BIG-registratie als psychotherapeut verliezen. Het recht die titel te voeren is immers verbonden aan het basisberoep, en dat verdwijnt.
Het artikel 3 beroep psychotherapeut komt op termijn (nadat iedereen voldoende tijd heeft gehad gebruik te maken van overgangsregelingen) te vervallen.
Dit wordt vastgelegd in de overgangsregeling, die de werkgroep KP-PT voorbereidt. In het Advies Beroepenstructuur uit 2020 is wel de aanbeveling gedaan om de huidige klinisch psychologen zonder aanvullende eisen in het nieuwe beroep KP-PT te laten instromen.
De overgangsregelingen zijn in concept opgesteld. Ze zullen door VWS uiteindelijk in regelgeving vastgelegd worden, die per 1 januari 2026 in werking moet treden. De overgangsregelingen gaan dus ook pas per 1 januari 2026 in.
Een overgangsregeling is bedoeld voor de overgang van bestaande beroepen naar nieuwe beroepen (en voor hen die daartoe in opleiding zijn). Wat het voor elke individuele professional betekent, hangt van de overgangsregeling af. Die overgangsregeling moet nog opgesteld worden.
Het Kwaliteitsregister psychotherapie is een privaat register van de NVP waarin bij- en nascholing van psychotherapeuten wordt bijgehouden. Als bij- en nascholing van psychotherapeuten van belang is voor de toepassing van de overgangsregeling, worden de huidige gegevens zeker meegenomen.
De opleidingsinstituten worden tijdig geïnformeerd over de overgangsregeling, zodat zij hun voorbereidingen kunnen treffen voor het juiste cursusaanbod.
De nieuwe beroepenstructuur heeft geen gevolgen voor de waardering van buitenlandse diploma’s. Zie voor meer informatie hierover de website van VWS. Voor degenen die in een dergelijk aanvullend opleidingstraject zitten, zal worden gekeken of zij in de overgangsregeling meegenomen kunnen worden. Wat dat precies betekent moet nog worden uitgezocht.
7. Opleiding
Zolang de nieuwe beroepenstructuur nog niet gerealiseerd is, verandert er niets aan de bestaande opleidingen, tenzij de opleidingsinstituten zelf besluiten zich alvast op die nieuwe structuur voorbereiden.
De inhoud van de opleiding voor het nieuwe specialisme KP-PT is nog niet bekend. Daarmee gaan de HCO’s KP en PT aan de slag, zodra het competentieprofiel bekend is.
De afzonderlijke opleidingen KP en PT zullen verdwijnen wanneer de samenvoeging van de opleidingen KP en PT gerealiseerd is en als duidelijk is hoe de overgangsregeling eruitziet voor bestaande klinisch psychologen en psychotherapeuten en degenen die daartoe in opleiding zijn.
In het advies en programma Beroepenstructuur is uitgangspunt dat instroom in de opleiding naar het nieuwe beroep gz-psycholoog-generalist alleen nog mogelijk is vanuit een masteropleiding psychologie, en niet meer vanuit de masteropleiding pedagogische wetenschappen of gezondheidswetenschappen.
Maar de instroomeisen voor de opleiding maken deel uit van de AMvB, en die wordt door de minister vastgesteld. Pas dan kunnen we er definitief iets over zeggen.
Vanaf 1998 vormde het beroep gz-psycholoog een gezamenlijk basisberoep voor psychologen en orthopedagogen (artikel 3 wet BIG), met instroom in de opleiding vanuit beide universitaire vooropleidingen. In 2020 is het beroep orthopedagoog-generalist als apart basisberoep opgenomen in de Wet BIG. Daarmee zijn de basisberoepen voor psychologen en orthopedagogen wettelijk van elkaar onderscheiden.
De nieuwe beroepenstructuur voor de psychologische beroepen (2026) gaat uit van vereenvoudiging en verheldering. Uitgangspunt daarbij is de ontvlechting van de beroepen door te trekken in de opleiding. De gezondheidszorgpsycholoog-generalistopleiding is niet een op zichzelf staande opleiding maar het sluitstuk van een psychologische (master)opleiding van zes jaar, net zoals bij de geneeskunde.
De universitaire opleiding psychologie, de postmasteropleiding en de wettelijke beroepsregistratie gezondheidszorgpsycholoog-generalist volgen op die manier een logische lijn binnen één kennisdomein en beroepsgroep. Dat komt de transparantie en helderheid ten goede, voor professionals en voor cliënten.
De leerlijn van psychologen vanaf de universiteit (totaal 6 jaar) sluit ook aan bij Europese ontwikkelingen. In de vernieuwde eisen aan Europsy wordt uitgegaan van een 6-jarige opleiding, met als basis een universitaire bachelor- en masteropleiding psychologie.
De opleidingen worden uitgewerkt in opleidingsplannen, gebaseerd op de kaders die in de AMvB komen. Die moeten nog worden vastgesteld, maar het is niet de verwachting dat de totale opleidingsduur gaat veranderen.
8. Specialismen
Andere specialismen dan KP-PT en KNP zijn geen onderdeel van het programma Beroepenstructuur. In het Advies Beroepenstructuur uit 2020 worden de medische psychologie en de forensische psychologie genoemd, maar of die in de toekomst een zelfstandig specialisme worden, is niet bekend. Dit is aan de betreffende verenigingen.
De positie van de KNP als specialisme verandert niet door de komst van het specialisme KP-PT. Beide specialismen bestaan naast elkaar.
9. Landelijk overzichtsregister van BIG-geregistreerde psychologen
Nee, de registers van de specialistische verenigingen blijven actief. In het overzichtsregister van de beroepenstructuur is de expertise van BIG-geregistreerde psychologen op één plek zichtbaar. De aantekeningen zullen bijvoorbeeld zijn gekoppeld aan de registraties bij specialistische verenigingen die voldoen aan nog te bepalen criteria. Daarnaast hebben verenigingen zoals de VGCt ook registraties van niet BIG-geregistreerde psychologen. Deze worden niet opgenomen in het overzichtsregister.
Specialismen zijn van een andere orde dan aantekeningen voor aanvullende expertises op een methodiek of doelgroep.
Een specialisme (zoals nu de KP en KNP) is een verdieping in een deelgebied van het basisberoep (zoals nu gz-psycholoog). Een specialisme heeft een eigen vervolgopleiding en een wettelijke registratie in het BIG-register (art. 14).
De aantekeningen die in het nieuwe overzichtsregister komen, zijn gekoppeld aan een specifieke deskundigheid of methodiek. Welke aantekeningen er komen, wordt uitgewerkt. Het gaat dus om aanvullende expertise bij/naast de BIG-registratie (artikel 3 en eventueel artikel 14).
De werkgroep streeft ernaar dat de BIG-geregistreerde psychologen niet hoeven te betalen voor hun aantekening in het overzichtsregister van de beroepenstructuur. De werkgroep onderzoekt hoe het register in de toekomst financieel onderhouden kan worden.
Met kwaliteitsregister zoals benoemd in de Kamerbrief van de minister (pagina 9) wordt bedoeld een register bij de beroepsvereniging. In dat kwaliteitsregister tonen gz-psychologen – generalist en psychotherapeuten aan dat ze – naast hun BIG-registratie (waarbij alleen werkervaring is vereist voor herregistratie) – hun vak bijhouden door bij- en nascholing en reflectie, overeenkomstig de eisen van de beroepsgroep.
Het NIP-Kwaliteitsregister Gezondheidszorgpsycholoog – generalist is in ontwikkeling. Het NVP-Kwaliteitsregister bestaat al geruime tijd. Met het overzichtsregister wordt bedoeld het nieuwe centraal landelijk overzicht van de BIG-registraties van psychologen (gz-psycholoog en eventueel specialisme KP-PT/KNP). Hierin staan ook (indien van toepassing) hun aantekeningen van specifieke methodieken/doelgroepen/ aandachtsgebieden – denk aan CGt, EMDR, systeemtherapie. In het overzichtsregister is ook zichtbaar of een BIG-geregistreerde psycholoog in het NIP-Kwaliteitsregister Gezondheidszorgpsycholoog-generalist (in oprichting) en/of het NVP-Kwaliteitsregister Psychotherapeut staat
Het landelijk register is een overzichtsregister: een vindplaats om de expertise van gezondheidszorgpsycholoog – generalisten en specialisten KP-PT en KNP zichtbaar te maken voor cliënten, collega’s en verwijzers. De bedoeling is dat de BIG-registratie erin wordt vermeld (basisberoep en eventueel specialisme(n) en één of meer aantekeningen van aanvullende expertises (aandachtsgebieden, methodieken, doelgroepen). Op één centrale plek is die informatie dan te zien.
Dit zijn de SPV-en die door de FGzPt zijn erkend in het kader van de supervisievereisten PSY-BIG opleidingen en de (her)registratie van specialisten. Dat zijn er op dit moment 17. Zij worden door 5 afgevaardigden in de werkgroep vertegenwoordigd. Als een SPV niet erkend is wil dat niet zeggen dat die in de toekomst niet betrokken kan worden bij het overzichtsregister. Op het moment dat de toelatingscriteria voor verenigingen duidelijk zijn, zal de werkgroep hierover communiceren.
Het overzichtsregister zelf wordt niet gekoppeld aan het lidmaatschap van een specialistische vereniging. Aantekeningen die worden vermeld in het overzichtsregister kunnen wel gekoppeld zijn aan lidmaatschap of registratie van een specialistische vereniging. De criteria hiervoor worden op dit moment nog uitgewerkt.
We proberen de administratieve handelingen voor professionals tot een minimum te beperken, bijvoorbeeld door het opvoeren van punten te stroomlijnen. Dit wordt nog verder uitgewerkt.
10. Masterpsychologen
Hoe lang de opleiding tot psychotherapeut blijft bestaan, is nog niet duidelijk. Dit wordt vastgelegd in de overgangsregeling.
Het programma Beroepenstructuur gaat niet over masterpsychologen. In het Advies Beroepenstructuur uit 2020 wordt wel verwezen naar het uitgangspunt van het op post-masterniveau opleiden van psychologen. Zie ook de notitie hierover op de website van het NIP.
EVC is onderdeel van het programma APV en gaat over vrijstellingsregelingen voor de opleiding naar het huidige beroep gz-psycholoog op basis van Eerder Verworven Competenties (een verantwoordelijkheid van hoofdopleiders). Zie voor meer informatie hierover de website van de Stichting EVC.
11. Orthopedagoog-generalist
De nieuwe beroepenstructuur gaat voor psychologen uit van het samenvoegen van de huidige beroepen gz-psycholoog en K&J-psycholoog NIP in één nieuw basisberoep: de gezondheidszorgpsycholoog – generalist. De orthopedagoog-generalist blijft als apart basisberoep opgenomen in de Wet BIG. Het gaat dus om twee verschillende basisberoepen in de Wet BIG (art. 3), die hun eigen competentieprofiel en opleidingseisen hebben.
Vraag en antwoord zijn met de NVO afgestemd.
Ja, de NVO is lid van de adviesraad van het programma Beroepenstructuur.
Dat kan alleen als deze (ook) een een registratie heeft als gz-psycholoog – generalist.
Vraag en antwoord zijn met de NVO afgestemd.
Als orthopedagogen-generalist ook zijn geregistreerd als psychotherapeut, worden zij net zo beoordeeld als andere psychotherapeuten.
Vraag en antwoord zijn met de NVO afgestemd.
12. Arbeidsmarkt
Voor werkgevers is het nu nog niet duidelijk wat de gevolgen zijn van de implementatie van de nieuwe structuur omdat beroepstitels en opleidingen veranderen. De vorming van het nieuwe basisberoep en het specialisme gaat over beroepen en beroepstitels; dit hoeft geen ingrijpende gevolgen te hebben voor de functiewaardering van werkende psychologen.
Het is de keuze van organisaties welke functies zij instellen. Als de inhoud van een functie substantieel wijzigt, dan moet de gewijzigde functie opnieuw beschreven en gewaardeerd worden. Er zijn verschillende systemen voor functiebeschrijving en -waardering in gebruik. In de verschillende cao’s zijn afspraken met betrekking tot functiewaardering en de gebruikte systematiek vastgelegd.
13. Op de hoogte blijven
We houden als beroepsverenigingen onze leden en andere belangstellenden op de hoogte via onze nieuwsbrieven, websites, social media, webinars etc. Wie geen lid is van het NIP of de NVP kan zich voor de beroepenstructuur nieuwsbrief aanmelden via www.beroepenstructuur.nl
14. Bijlage
- APV: Adaptieve Psychologische Vervolgopleidingen
- BIG: Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
- EVC: Erkenning van eerder Verworven Competenties
- FGzPt: Federatie van Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten
- GGZ: Geestelijke gezondheidszorg
- Gz-psycholoog: Gezondheidszorgpsycholoog
- K&J-psycholoog (NIP):Kinder- en Jeugdpsycholoog (NIP)
- KNP: Klinisch neuropsycholoog
- KP: Klinisch psycholoog
- NIP: Nederlands Instituut van Psychologen
- NVO: Nederlandse vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen
- NVP: Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie
- OG: Orthopedagoog-generalist
- PT: Psychotherapeut
- SKJ: Stichting Kwaliteitsregister Jeugd
- Specialisme KP-PT: specialisme klinische psychologie – psychotherapie
- VWS: Volksgezondheid, Welzijn en Sport